donderdag 28 mei 2015

dinsdag 26 mei 2015

Stadsarchief Deventer zet uniek Birnie-archief online


De archieven van de beroemde Deventer handelsfamilie Birnie zijn sinds vandaag online te doorzoeken via deventerinbeeld.nl, onderdeel van het Stadsarchief Deventer. De bedrijfsarchieven, fotoalbums en het kaartmateriaal geven een uniek inkijkje in het enorme familieconcern dat zich voornamelijk in het voormalig Nederlands-Indië bevond. Het materiaal is in historisch opzicht van groot belang.

Zie verder de website van SAB Deventer

zaterdag 23 mei 2015

Teksten Rowwen Hèze op DBNL met commentaar


Vandaag maak ik even een sprong naar het zuiden op dit Overijsselse weblog. Het Limburgse America ligt tenslotte ook in de oostelijke helft van Nederland. OK, ook in de zuidelijke helft. Niettemin ben ik een groot fan van Rowwen Hèze. Vandaar was ik blij verrast toen de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren in haar nieuwsbrief bekend maakte dat het Limburgportaal een bloemlezing van de liedteksten van zanger Jack Poels heeft gepresenteerd. Deze bloemlezing in digitale vorm is samengesteld en van commentaar voorzien door Tim Neutelings (Fontys Sittard) en is op de site van DBNL te bekijken onder de titel Groots in eenvoud.
De liedteksten zijn ingedeeld in thema's en juist het uitpluizen van de teksten in het commentaar eronder maakt dit initiatief voor mij en wellicht voor meer liefhebbers interessant.

donderdag 21 mei 2015

Pinksterbruidjes Borne op inventaris Immaterieel Erfgoed

Het optreden van de Bornse Pinksterbruidjes op 1e Pinksterdag is als zevende Overijsselse traditie toegevoegd aan de Unesco-lijst van Immaterieel Erfgoed. "Kenmerk van immaterieel erfgoed is dat het niet door professionals of officiële instanties wordt beschermd, maar door de mensen zelf. Het komt pas in aanmerking voor de lijst als het een traditie is die door de bevolking zelf levend wordt gehouden", aldus de Unesco-regels.



De Pinksterbruidjes zijn een eeuwenoude traditie in het oosten van het land, maar zijn inmiddels uit de meeste dorpen en steden in het oosten verdwenen. Borne is één van de weinige plaatsen waar de traditie levend wordt gehouden door de Folkloregroep Borne en Scoutinggroep St. Stephanus Martina, die elk jaar meisjes oproepen om aan de viering mee te doen.

De overige Overijsselse tradities die op de lijst staan:

Corso Vollenhove
Midwinterhoornblazen
Poaskearls in Ootmarsum
Rondgang Nachtwacht in Ootmarsum
Staphorster Stipwerk
Theatercorso Sint Jansklooster

Kijk hier voor meer informatie over deze tradities.

maandag 18 mei 2015

Regionale uitgaven 2015-7

Rubriek met aanschafinformaties voor collectioneurs in de bibliotheken van Overijssel, maar uiteraard ook voor iedere belangstellende.

Ga voor bestellingen (bibliotheken) naar Bicat Wise – Titels – Besteladministratie – Kies voor IAI’s – Week 2015-21

IAI’s 2015-7

Ora et labora: van stoomboot tot woonboot / Ciska de Ruiter. - Utrecht : Atelier De Witte Waterlelie, 2015. - 84 p. – ISBN 9789082178500. - € 17,50


De auteur, zelf bewoonster van een woonboot, vertelt het interessante levensverhaal van een oude Zwolse pakketboot. Het schip kreeg grote bekendheid als salonboot, die in de jaren twintig duizenden toeristen van Zwolle naar Giethoorn en weer terug vervoerde. Vanaf begin jaren dertig lag de opvallende boot vele decennia lang aan de Leidsekade in Utrecht en kreeg het de status van oudste woonschip van Utrecht. Inmiddels, van de sloop gered, ligt het schip alweer enige jaren als varende woonboot in de Utrechtse Parkhaven, die als historische haven is ingericht. De geschiedenis van dit schip is nu met veel unieke illustraties in beeld gebracht.

Een Dèventer jonge in oorlogstied / G.W. Kuijk. – Deventer, 2015. - 210 p. – ISBN 9789082085716. - € 14,95


Heruitgave van een boek uit 1990. De in 1927 geboren auteur stelde een aantal episoden uit de oorlog in het door de Duitsers bezette Deventer op schrift. De oorlog viel precies samen met de periode waarin hij de HBS volgde. Het boek is geschreven in Deventer dialect maar er is een Nederlandse vertaling in het boek opgenomen.

Oorlog in herinnering: Geesteren, een veilig oord in zware tijden / red. Bé Entjes ... [et al.]. - Geesteren : Stichting Heemkunde Geesteren, 2015. - 303 p. - Heembode Geesteren : jaarboek voor de donateurs van de Stichting Heemkunde Geesteren. - Jaargang 4 (2015). – ISSN 2352-0582. - € 17,50


Dit jaarboek heeft als thema de Tweede Wereldoorlog. Nadat de namen van de circa 325 oorlogskinderen, die tijdens de Hongerwinter 1944-1945 bij gastgezinnen in Geesteren verbleven, in kaart waren gebracht, ontstond het idee de nog in leven zijnde oorlogskinderen te benaderen om hun herinneringen aan Geesteren op te tekenen. Na verloop van tijd dienden zich steeds meer onderwerpen aan over gebeurtenissen welke tijdens de Tweede Wereldoorlog in Geesteren plaatsvonden.

Haarle van bezetting naar vrijheid / redactie : Stichting Marke Haarle. – 2015. - 83 p. – ISBN 9789090288796. - € 10,-


Herinneringen van (oud)inwoners van Haarle aan de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding. Bevat lijst van slachtoffers, omgekomen Duitse soldaten en verwoeste boerderijen en andere gebouwen.

Van oud tot nieuw begin: 150 jaar gereformeerde kerk van Vroomshoop / samenst. en teksten: Hans Nieboer ; vormgeving John Mulder. - Vroomshoop : Kerkenraad gereformeerde kerk Vroomshoop, 2014. - 173 p. - € 10,-


In dit boek wordt 150 jaar gereformeerde kerk van Vroomshoop beschreven. Er is daarbij speciale focus op de laatste dertig jaar vanaf de nieuwbouw van het gereformeerd kerkelijk centrum Irene in 1984.

Kerken onder druk: het beleid van de Zwolse Hervormde en Gereformeerde kerk, 1940-1945 / Henk Moerman. - Zwolle : Oosterkerkgemeente, 2015. - 45 p. - € 5,-


In deze publikatie wordt de houding beschreven van de hervormde gemeente en de gereformeerde

maandag 11 mei 2015

Nog één keer de bevrijding: een Histomap over de bevrijding

Iets wat ik nu pas tegenkom. NPO Geschiedenis heeft al vaker interactieve historische kaarten gemaakt, oftewel: Histomaps. Nu hebben ze Histomap gemaakt met filmbeelden én radio-opnames van de bevrijding van meer dan 50 plaatsen in Nederland.


Kijk hier voor deze speciale Histomap.

zaterdag 9 mei 2015

De IJzeren Eeuw op 29 mei: Twente op stoom

Foto: Stoomtrein in Twente (Creative Commons)

Twente komt binnenkort aan bod in De IJzeren Eeuw, een serie van dertien afleveringen, waarin presentator Hans Goedkoop de kijker mee terug neemt naar de 19e eeuw, de eeuw waarin het moderne Nederland tot stand kwam. In de decennia na 1850 veranderde veel in Nederland door een grote toename van mobiliteit door verharding van wegen en aanleg van water- en spoorwegen, door vele technische vindingen en door de uitbreiding van communicatiemiddelen (telegraaf, telefoon). Geen enkel tijdperk in de geschiedenis heeft zoveel veranderingen gebracht als de periode 1850-1920.

Aflevering 9 (29 mei, NPO2, 21.05 uur) van de serie, getiteld 'Twente op stoom' gaat onder meer over Gerrit Jan van Heek, de machtigste der textielbaronnen. Waren zij uitbuiters of toch weldoeners? En hoe gaan de achterkleinkinderen nu met de erfenis om? In Hengelo ging Stork stoommachines fabriceren. Met veel succes. Waarom had Stork meer oog voor zijn mensen in de fabriek? In de aflevering is schrijver Jaap Scholten lovend over zijn voorouders. Hij kan zich nu nog druk maken over Gerrit Bennink, de socialist die de Storken “geraffineerde uitzuigers” noemde en voor straf moest brommen.

Lees ook online gedeelten uit het tijdschrift De IJzeren Eeuw, aflevering Stoom. Klik op een artikel en scrol naar beneden voor een volgend artikel.

Op maandag 18 mei is er een een exclusieve voorpremiere van de aflevering 'Twente op Stoom' in museum TwentseWelle, waarbij presentator Hans Goedkoop een inleiding houdt en de makers van de serie vragen beantwoorden. Kijk hier voor meer informatie.

woensdag 6 mei 2015

Levensverhaal Coenraad Rood, die 11 kampen overleefde, online


Veel aandacht voor de Tweede Wereldoorlog de afgelopen twee weken in de media en ook op dit weblog. En nog houdt het niet op. Ik kwam nog een bijzondere website tegen die op 1 mei in het Historisch Centrum Overijssel in Zwolle is gepresenteerd. De website Coenraad Rood: 'Wat ik allemaal nog had willen zeggen' bevat het verhaal van de Joodse Coenraad Rood die op 23 april 1942, 25 jaar oud en kleermaker van beroep, een oproep krijgt om zich te laten keuren voor een werkkamp. In de vroege ochtend van 25 april verlaat hij zijn vrouw Bep en vertrekt hij vanuit Amsterdam naar kamp Conrad, nabij Rouveen (Overijssel). Het is het begin van een huiveringwekkende reis van drie jaar, waarin hij van kamp naar kamp wordt gesleept in Nederland, Duitsland en Polen.

Op de website, waarop veel informatie over de kampen en het kampleven, worden de belevenissen door hemzelf naverteld. Een onwaarschijnlijk verhaal dat op deze website heel goed in beeld wordt gebracht en de lezer /kijker raakt.

Meer informatie op de website van het HCO.

maandag 4 mei 2015

Beeld en Geluid plaatst honderden opnames WOII online


Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid publiceert in de aanloop naar 4 en 5 mei een bijzonder deel van zijn Tweede Wereldoorlog-collectie. Het Radio Oranje-archief, bijna 200 uitzendingen, is voor het eerst in zijn geheel online te beluisteren en nieuwe High Definition-scans van 56 films beleven hun primeur op de collectiewebsite, in.beeldengeluid.nl. Het archief stelt een groot deel van het materiaal beschikbaar op Wikimedia Commons voor hergebruik.

Lees op de website van Beeld en Geluid wat er precies allemaal in beeld gebracht is.

Regionale uitgaven 2015-6

Rubriek met aanschafinformaties voor collectioneurs in de bibliotheken van Overijssel, maar uiteraard ook voor iedere belangstellende.

Ga voor bestellingen (bibliotheken) naar Bicat Wise – Titels – Besteladministratie – Kies voor IAI’s – Week 2015-19

IAI’s 2015-6

35 jaar Bello: het verhaal van een wegtreintje / Tineke van Buren en Dinand Webbink. - Hellendoorn : Stichting tot Steun Activiteiten Dorp Hellendoorn, 2015. - 55 p. - € 14,-


In 1978 vierde het dorp Hellendoorn haar 900-jarig bestaan. Een van de vele hoogtepunten dat jaar was de grote, feestelijk optocht. Vooraan in de stoet reed een replica van de trein, die van 1910-1935 Hellendoorn als eindstation had: Bello. Het wegtreintje, gebouwd door de buurtvereniging de Woerthe, bleek een enorm succes. In 1979 werd de Stichting Bello opgericht en 35 jaar lang exploiteerde deze stichting het treintje. Zowel voor de Hellendoorners als voor de vele toeristen is het treintje een belevenis. In deze jubileumuitgave wordt verteld over de bouw van de trein, de aanvankelijk moeizame relatie met de autoriteiten en de vele plezierige ervaringen met tal van mensen en organisaties. 35 jaar Bello bevat tal van verhalen, herinneringen en anekdotes en meer dan honderd foto's. Het boek begint met een interessant hoofdstuk, met veel details en mooie afbeeldingen, over de geschiedenis van de lijn Neede-Hellendoorn, waar de historische voorganger van de huidige Bello ooit reed.

"Vivat Capellen": over Johan Derk van der Capellen en zijn brief aan Willem Alexander .../ Theo Elstgeest. - Haarlem : Mijnbestseller.nl, 2014. - 150 p. – ISBN 9789462545854. - € 17,95


De auteur is overtuigd republikein. Hij schetst een beeld van de tijd waarin de patriot Joan Derk van der Capellen tot den Pol (1742-1784) leefde. Van der Capellen wordt vaak Nederlands eerste democraat genoemd. Zijn anoniem uitgegeven manifest ‘Aan het volk van Nederland’ (1781) was een aanklacht tegen de Oranjes en de heersende elite. In Overijssel verzette hij zich tegen de door de boeren gehate drostendiensten, een overblijfsel uit het feodale tijdperk. In het boek laat de schrijver Van der Capellen commentaar leveren op ontwikkelingen in onze tijd en een brief schrijven aan Willem Alexander.

Twente: bijzondere fietsroutes langs heilige huisjes. - Enschede : Twents Bureau voor Toerisme, 2015. – 47 p. - € 3,95


Twente is rijk aan religieus erfgoed. Overal staan kerken, basilieken, torens, kloosters en bidkapelletjes als uiting van Twentse devotie. Mede door de katholieke achtergrond van Noordoost-Twente bezit het gebied tientallen interessante, religieuze objecten, waarlangs de vier in dit boekje beschreven fietsroutes voeren.

De cirkel is rond / Jan ten Voorde. - Stichting Collectie Jan ten Voorde, 2015. - 32 p. – ISBN 9789090287348. - € 15,-


Op 1 oktober 2010 werd de Stichting Collectie Jan ten Voorde opgericht. De stichting heeft als doel de kunstwerken uit het oeuvre van Jan ten Voorde te behouden, te beheren en te exploiteren. Dit wil zij onder meer realiseren door het inventariseren van de collectie, het exposeren van het werk, het onderbrengen van het werk in openbare collecties en het verhuren en verkopen en het publiceren over het werk.

Dieks Kodden: verhalen van vroeger / Wim van Lenthe en Marijke Kodden. - Hardenberg : Heijink, 2015. - 198 p. - € 20,-


Na zijn boek over Willem Buis is dit de tweede biografische schets van oud-journalist Wim van Lenthe. Hoofdpersoon Dieks Kodden vertelt in dit boek wat hij zoal beleefd heeft in Ommen, Varsen, Oudleusen en meer plaatsen uit deze omgeving. Een belangrijk onderwerp is de Tweede Wereldoorlog. Dieks is dertien jaar als de oorlog uitbreekt. Allerlei belevenissen uit de oorlog passeren de revue.

Standrechtelijk doodgeschoten: Kampen 28 september 1944 / Jan Altena Hzn. - Hardenberg : Heijink, 2015. - 118 p. – ISBN 9789462545458. - € 14,50


Terwijl de geallieerden aan het eind van de Tweede Wereldoorlog oprukten, werden de represailles door Duitsers en Duitsgezinde Nederlanders steeds grover. Executies dienden als voorbeeld om de mannelijk bewoners van Kampen bij de IJssellinie aan het graven te krijgen. Zo werd in Kampen op 28 september 1944 Egbert Altena bij een razzia uit het huis gehaald en met twee anderen geëxecuteerd. Zijn dochters startten vele jaren later een onderzoek naar het hoe en waarom van deze gerichte actie. Zo werd de aanloop tot deze zwarte dag de toedracht van deze gebeurtenis en het gevolg van deze brute daad aan de hand van documenten en gesprekken beschreven. Voor Jan Altena Hzn aanleiding om na aanvullend onderzoek een volledige levensloop van Egbert Altena te schrijven.

Verzetsstrijder Jan Tuut (Joop van Wijk) / bewerking en heruitgave: Geert Groen ; oorspr. auteur: Jan Tuut (Joop van Wijk). – 2014. - 181 p. - € 17,50


Jan Tuut, alias Joop van Wijk, heeft in de oorlog heldendaden verricht in het verzet, met name in het gebied van de huidige gemeente Steenwijkerland. Vijftig jaar na de oorlog heeft hij zijn herinneringen op papier gezet in "Uit het leven van een verzetsstrijder". Dit boek is een bewerkte versie hiervan.

Boy, o boy...: wat vooraf ging, wat voorbij ging, wat blijft is de herinnering / Ab Roetman. - Harderwijk : Drukkerij Wedding, 2015. - 102 p. – ISBN 9789491197314. - € 12,50


In de regio Kampen geldt Ab Roetman uit IJsselmuiden als oorlogskenner bij uitstek. Ter gelegenheid van 70 jaar bevrijding heeft hij zijn jeugdherinneringen gebundeld in dit boek. Als tiener maakte hij de oorlog mee en was hij betrokken bij de oorlogsfilm 'Maarlen tarten de adelaar' (1985), regelde het ontvangst van Canadese veteranen en leidt excursies naar de invasiestranden in Normandië. In zijn boek zijn herinneringen te lezen van voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. De verhalen bieden een inkijkje in het dagelijks leven in de oorlogsjaren.

zondag 3 mei 2015

HCO zet vernieuwde versie Oorlog in Overijssel op YouTube



Het is alweer een paar weken geleden dat een nieuwe versie van Oorlog in Overijssel op het eigen YouTube kanaal van het Historisch Centrum Overijssel werd gezet. Op 10 april ging de film, oorspronkelijk uitgebracht in 1990, met veel nieuw toegevoegde beelden, die de afgelopen 25 jaar boven water kwamen, in première in het Internationaal Oorlogsmuseum in Nijverdal.

vrijdag 1 mei 2015

Voor de laatste keer Frits de Zwerver prijs uitgereikt


Onder de schuilnaam Frits de Zwerver opereerde verzetsstrijder ds. F. Slomp, die in de bezettingstijd predikant was in Heemse-Hardenberg. Hij gaf daar de aanzet voor de oprichting van één van de grootste organisaties voor hulp aan onderduikers en vervolgden in ons land. Het Frits de Zwerverfonds is in 2000 opgericht met het doel de belangstelling voor de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, speciaal bij jongeren, levend te houden. Daarbij richt het zich op het gebied binnen het samenwerkingsverband Regio IJssel-Vecht.

Jongeren tussen de 14 en 18 jaar konden hun schrijftalent beproeven op een van de volgende thema’s: Persoonsbewijs, Goed of fout, Helden, Kind in oorlogstijd en Onderduiken, besluit met gevolgen.
Op 24 april zijn de prijzen voor de vijftiende en laatste keer uitgereikt. Kijk hier wie de winnaars waren en lees hun verhalen.