zondag 3 maart 2013

De Mars, maandblad van en voor Overijssel (13)

De Mars was een Overijssels maandblad dat tussen 1953 en 1981 verscheen en waaraan bijna alle bekende journalisten/publicisten uit die tijd meewerkten. De Mars bevatte artikelen over regionale onderwerpen op cultureel, maatschappelijk, economisch en toeristisch terrein. De vaak lange(re) artikelen geven een goed tijdsbeeld. In deze rubriek vermeld ik per jaargang een aantal artikelen over onderwerpen of gebeurtenissen uit dat jaar. Dit keer jaargang 1963.

Welke thema’s speelden er in 1963, althans wanneer we De Mars als leidraad nemen? Geen complete opsomming, maar een aantal zaken die mij opvielen.



Foto: skieën op de Holterberg

Werkgelegenheid
Rond 1963 had in Overijssel 1,5% van de bevolking geen werk. Je spreekt dan niet van werkloosheid maar van arbeidsreserve, want 100% afstemming van vraag en aanbod komt vrijwel niet voor. De nijverheid trok 50% van de beroepsbevolking, de landbouw 17% en de dienstensector 33%. Men constateert dat de dienstensector ‘achterblijft’ bij het landelijk gemiddelde en dat de industriële werkgelegenheid zal blijven groeien mits er voldoende ‘aanvoer’ van buitenlanders is.

Sociale werkplaatsen
Werden deze aanvankelijk alleen opgericht voor verstandelijk gehandicapten, in de loop van de jaren 50 werden er ook lichamelijk gehandicapten geplaatst. In 1961 bedroegen de kosten van deze voorziening in Overijssel 9 miljoen, de baten waren 1,75 miljoen. Hoewel tal van maatregelen moeten leiden tot een betere balans tussen kosten en baten, wordt er gepleit voor uitbreiding van het aantal arbeidsplekken ‘ter wille van de velen, die in de arbeid bij de werkplaatsen een nieuwe levensvulling hebben gevonden en daardoor met meer genoegen dan voorheen de toekomst tegemoet kunnen zien’. Tijden veranderen….



Foto: producten uit de sociale werkplaats 1963

Nijverdal ten Cate
Nijverdal ten Cate bouwt in 1963 de modernste weverij van Europa in een tijd van overcapaciteit in de textiel. 180 Zwitserse Sulzermachines gaan zwaardere weefsels produceren waarmee nieuwe producten worden gemaakt. Het lijkt erop dat het bedrijf toen al de goede weg is ingeslagen, want als een der zeer weinige bedrijven uit 1963 bestaat het nog steeds, al maken al lang geen textiel meer.



Foto: moderne vakantiehuisjes in Hellendoorn

Bibliotheken
In 1963 werden 9 nieuwe bibliotheken geopend in Overijssel. Het lijkt of er een cyclus is van 50 jaar. Hoeveel bibliotheken of filialen zouden er dit jaar gesloten worden?

Bibliotheek Almelo
Trok de opening van de nieuwe bibliotheek in Almelo in 1994 nationaal en internationaal de aandacht, dertig jaar eerder was precies hetzelfde het geval. In 1963 werden de plannen ontworpen voor een ‘hypermoderne’ bibliotheek, de eerste echte ‘uitleenbibliotheek’. De bibliotheek zal gaan beschikken over een parkeerplaats voor auto’s, ook één voor kinderwagens (overdekt), een zaaltje voor lezingen, een expositieruimte, een leesterras, een vertelhol voor de kleintjes en de jeugd- en volwassenafdeling zullen met elkaar in ruimtelijk contact staan, zodat er geen ‘drempelvrees meer zal bestaan bij de rijpere jeugd om het heiligdom van de volwassenen te betreden’.

Bedrijvigheid
In deze jaargang lange reportages over de tuinbouw en de scheeps- en jachtbouw in Overijssel. Ook veel bedrijfsreportages. Behalve over de al genoemde Nijverdal ten Cate ook over Koninklijke Zout-Ketjen (Hengelo), M. en R. Laboratoria (Zwolle), Hevea Raalte, Noury & Van der Lande (Deventer), Philips (Zwolle en Almelo).



Foto: motorraces Tubbergen

RONO
De regionale omroep voor Noord- en Oost-Nederland verkeert in de problemen. Niet in financiële, maar de populariteit van de oostelijke programma’s neemt af ten faveure van het Drentse programma. Luisteraars uit Twente en de Achterhoek luisteren lieven naar Drenthe dan naar Oost. Algemeen erkend wordt dat het Oosten, in tegenstelling tot Drenthe, geen eenheid vormt. Over de te volgen koers zijn de meningen verdeeld. Journalist Hans Wiersma ziet de oplossing in betere en meer attractieve programma’s die niet speciaal een regionalistisch karakter hoeven te dragen, terwijl regionalist Johan Buursink pleit voor b.v. typisch Twentse uitzendingen voor de Tukkers.

Zwembaden
Er is een ware zwembaden-hausse op gang gekomen. Elk dorp eist een eigen zwembad en als dat er niet snel genoeg komt wordt er actie gevoerd, zoals in Nieuwleusen (zie foto hieronder).

Geen opmerkingen: