zondag 27 november 2011

De Mars, maandblad van en voor Overijssel (6)

De Mars was een Overijssels maandblad dat tussen 1953 en 1981 verscheen en waaraan bijna alle bekende journalisten/publicisten uit die tijd meewerkten. De Mars bevatte artikelen over regionale onderwerpen op cultureel, maatschappelijk, economisch en toeristisch terrein. De vaak lange(re) artikelen geven een goed tijdsbeeld. In deze rubriek vermeld ik per jaargang een aantal artikelen over onderwerpen of gebeurtenissen uit dit blad.



Foto: Grote wateroverlast in juli 1956. Bij Lemelerveld staan de hooibergen in het water.

Een onderwerp dat in 1956 telkens weer terugkomt en van verschillende kanten belicht wordt is de oprichting van een eigen streekomroep. De meeste auteurs van artikelen hierover willen geen omroep voor Noord- en Oost-Nederland (RONO), maar een omroep voor Oost-Nederland (ROO), eigenlijk alleen voor Twente en de Achterhoek. Hen wordt door anderen ‘regionalisme’ verweten, in dit geval bedoeld als scheldwoord. Voorstanders van de ROO zien juist positieve kanten aan regionalisme. Parallellen zijn te trekken met de huidige pro- en anti-Europa discussie.

Wie in de jaren vijftig en zestig de lagere school bezocht, leerde bij aardrijkskunde de rijtjes plaatsen met producten die er geproduceerd werden. In De Mars lezen we in 1956 reportages over de mattenindustrie in Genemuiden, de textielindustrie in Nijverdal en Almelo, kwekerij Moerheim in Dedemsvaart etc.



Foto: 1956. Klootschieten in Twente

Net als in 1955 is er veel aandacht voor initiatieven op het gebied van maatschappelijk werk en sociaal-cultureel werk, dat ook wel opbouwwerk genoemd werd.
Het vluchtelingenprobleem stond ook al in de belangstelling, maar omstreden was het niet. Iedereen had sympathie voor de uit de Donaustreek verdrevenen, die onder beroerde omstandigheden leefden in een ‘Lager’ bij het Duitse Lingen. Een door de vluchtelingen opgerichte dansgroep trad op in Twente en er werd geld voor hen ingezameld.

In deze jaargang ook interviews/portretten van onder meer de schilders Piet Zwiers (Giethoorn), Bartus Korteling (Deventer), Berry Brugman (Almelo), de schrijfster Mini ter Kuile-Scholten en een aantal politici en bestuurders.
Een speciaal nummer is gewijd aan de stand van het toerisme in Overijssel in 1956.



Foto: 1956. Kamperen bij Ommen

Ook is er aandacht voor een van de twee voorgangers van de OBD, de in 1948 opgerichte Centrale Plattelandsbibliotheek voor Overijssel (CPBO). Het artikel werd geschreven door A. van Uxem, bezoldigd secretaris/penningmeester die samen met directrice Claar ‘juffrouw’ Goudswaard de bibliotheekcentrale leidde. De Zeeuw Van Uxem was behept met de spreekwoordelijke Zeeuwse zuinigheid en wist ook handig subsidies los te peuteren voor de bouw van tientallen bibliotheken in Overijssel in de jaren vijftig en zestig. De artikelen in De Mars werden normaliter geschreven door Overijsselse journalisten. Tekenend voor Van Uxem was dat hij de reportage over zijn bedrijf zelf schreef. Hieronder het artikel.

Centrale Plattelandsbibliotheek breidt haar Centrale gebouw uit

Door A. van Uxem


De wens van de Commissaris der Koningin, uitgesproken bij de opening van het nieuwe gebouwtje op 25 april 1951, dat de ruimte spoedig te klein zou zijn en uitbreiding zou behoeven, is 7 september in vervulling gegaan.
De personeelsbezetting, in 1951 bestaande uit 4 krachten, was in 1956 gestegen tot 20 mensen en beschikte over één werkkamer met een oppervlakte van 25 m2. De rek-ruimte in de bibliotheek kon maximaal 18.000 boeken bevatten wat bij een boekenbezit van 13.000 exemplaren ruim leek. In augustus 1956 bedroeg het boekenbezit 44.000 delen. Het behoeft geen betoog dat het ruimteprobleem volslagen onoplosbaar was. Dank zij de medewerking van het provinciaal bestuur kon het oorspronkelijke gebouwtje vergroot worden van 100 m2 grondvlak tot 500 m2. Er zijn thans drie werkkamers terwijl de rek-ruimte plaats biedt aan 80.000 boeken.
Dit laatste cijfer is zeer belangrijk omdat het in feite het aantal boeken aangeeft wat op het moment aanwezig zou moeten zijn om in de behoeften van het publiek te voorzien. De uitleen frequentie van het boekenbezit bedroeg in de afgelopen jaren gemiddeld 8 á 9, een zeer hoog cijfer in vergelijking met dat der leeszalen in de steden waar dit cijfer in 1955 gemiddeld 3,6 bedroeg, waarbij nog in aanmerking genomen moet worden dat de boerenbevolking in de zomermaanden door de drukke werkzaamheden op de bedrijven vrijwel niet aan lezen toekomt. In dorpen met een overwegend niet-agrarische bevolking als b.v. Diepenveen was de uitleenfrequentie zelfs 18 en dan kan men spreken van een "noodgebied".



Foto: De commissaris van de Koningin Ridder van der Schueren (rechts) en burgemeester C. Slager van Zwollerkerspel bezoeken de CPBO

De Centrale Plattelandsbibliotheek voor Overijssel stelde zich in 1948 tot taak, de grote lacune te vullen tussen de IJsselsteden in het westen en de Twentse steden in het oosten en de bewoners van de gemeenten met ongeveer 20.000 en minder inwoners zo mogelijk een kultureel-kwalitatief gelijkwaardige bibliotheek service te bieden als de steden.
Voorop stond direct dat dit moest geschieden met volledige eerbiediging van de levensbeschouwing en kerkelijke gezindte van alle bevolkingsgroepen. Daartoe werd de hulp ingeroepen van adviseurs voor de confessionele groepen. Als zodanig treedt thans op Da. K. van Drimmelen, directrice van Den Alerdinck, terwijl ds. O. Jager zich bereid heeft verklaard de plaats van ds. G. Lugtigheid in te nemen. Ten behoeve van rooms-katholieke lezers wordt gebruik gemaakt van de recensies van Idil.
In de eerste jaren moest door het ontbreken van geldmiddelen het werk beperkt blijven tot het zenden van wisselcollecties van betrekkelijk geringe omvang. In 1953 werden op deze wijze 120 dorpen en gehuchten voorzien met het resultaat, dat totaal 128.110 boeken werden uitgeleend met een percentage van 3% studieboeken. Tot op dat moment was er van een aan de steden gelijkwaardige voorziening nog geen sprake, vooral door het ontbreken van de deskundige voorlichting ter plaatse door in de Leeszalen opgeleide bibliothecaressen. De oorzaak lag in de totaal onvoldoende geldmiddelen welke ter beschikking stonden. Per inwoner had men de beschikking over gemiddeld één dubbeltje, zijnde de inkomsten van: de bijdrage van de lezers en van de subsidies van Rijk, Provincie en Gemeenten, waartegenover de steden over bedragen van één gulden en meer konden beschikken. Voeg daarbij de noodzakelijke duurdere exploitatie tengevolge van de grote decentralisatie van het werk op het platteland tegenover het voordeel van de centralisatie in de steden dan is het duidelijk dat het door de C.P.B.O. gestelde doel onbereikbaar leek.

Dit beeld veranderde na 1953 op slag door de medewerking van de gemeenteraden van Avereest, Den Ham, Hardenberg, Hellendoorn, Ommen, Rijssen en Wierden, waarbij deze gemeenten bereid waren de bijdrage van gemeentewege te stellen op het minimum bedrag van de tabel van de Rijkssubsidie-voorwaarden voor Leeszalen. Doordat de Centrale bibliotheek als zodanig aan de kwaliteits-eisen van de genoemde Rijkssubsidie-voorwaarden voldoet kon thans voor deze gemeenten over een bedrag van gemiddeld 60 á 80 cent per inwoner beschikt worden.
De resultaten zijn verbluffend. Terwijl het aantal lezers en het aantal uitleningen in de "overige" gemeenten vrijwel gelijk bleef en het percentage studieboeken hardnekkig plm. 3% bleef bedragen, schoot het werk in bovengenoemde zeven gemeenten omhoog. De kwantitatieve en vooral ook kwalitatieve stijging van resp. 173% en 645% is te danken aan de uitbreiding van het boekenbezit, vooral de jeugd- en de studieafdeling én aan het feit, dat de uitlening in de bibliotheken onder leiding van een deskundige bibliothecaresse kon gesteld worden. De C.P.B.O. heeft thans 7 "reizende bibliothecaressen" in dienst, die volgens een vast rooster de uitleendienst verzorgen in 14 en per 1 januari a.s. in 15 bibliotheken nl. Berkum, Den Ham, Dedemsvaart, Enter, Hardenberg, Hellendoorn, Lutten, Nijverdal, Ommen, RaaIte, Rijssen, Vroomshoop. Westerhaar-Vriezenveensewijk, Wierden.

Wanneer men op de kaart van Overijssel de ligging van de zeven gemeenten beschouwt dan is dit een aaneengesloten gebied van respectabele omvang. Inmiddels zijn ook de gemeenten Vriezenveen en Raalte tot de Rijkssubsidieregeling toegetreden. Mocht de gemeente Dalfsen hiertoe eveneens besluiten dan is de lacune van 1948 vrijwel verdwenen met uitzondering van een kleine hoek in Twente, de randgemeenten langs de zuidgrens en de IJsselstreek en de kop van Overijssel. Deze gemeenten zijn door hun inwonertal (minder dan 9500 inwoners) helaas niet bij machte te profiteren van een Rijkssubsidie voor Leeszaalwerk en zouden misschien een beroep kunnen doen op de Provincie, vooropgesteld dat zij zelf het bedrag van ongeveer 40 cent per inwoner willen opbrengen. '
Overijssel heeft in zijn C.P.B.O. een culturele hefboom voor het platteland gekregen waarvan de organisatie en de resultaten landelijk de aandacht trekken en als voorbeeld gesteld worden. Moge het uitgebreide centrum van de organisatie in Berkum spoedig de 80.000 boeken bevatten waar de bewoners van de provincie een dringende behoefte aan hebben.

zaterdag 26 november 2011

Muziek uit het oosten (45): Stefany June

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.


De Enschedese zangeres en band Stefany June kreeg deze week de Publieksprijs van de Overijsselse Popprijs uitgereikt. De band speelt 'lichtvoetige, catchy electropop'. Uit het juryverslag: 'Stefany June is een jonge, zeer talentvolle popband die voortkomt uit de ArtEZ Popacademie in Enschede. De van oorsprong Duitse Popacademiestudent Stefanie Martens heeft zich omringd met talentvolle muzikanten en zet een band neer waar eigenlijk niemand omheen kan. Op 10 december staan ze in de finale van de Grote Prijs van Nederland dat hopelijk nog een plek op Noorderslag 2012 op zal leveren. Eerder dit jaar deelden ze al het podium in Hyde Park in Londen met Rod Stewart en Bon Jovi. Daar gaan we nog veel van horen.'

woensdag 23 november 2011

Erfgoed Design Award Overijssel 2011 naar Hannah Bonjer voor ontwerp theedoeken



De Amsterdamse ontwerpster Hannah Bonjer heeft vanavond de Overijsselse Erfgoed Design Award, kortweg OE-DA! gewonnen. Ze kreeg de prijs van 5.000 euro voor twee series theedoeken. Ze won ook de publieksprijs (1.000 euro). Het geld is bedoeld om de ontwerpen op de markt te brengen.

Vanavond werd de prijs voor de derde keer toegekend. In 2008 won Judith Zeeman met een ontwerp voor een Deventer koekhuisje en in 2009 won Jasper Hilkhuijsen met het door hem ontworpen spel Rijksmonumentenjacht.

OE-DA! is een ontwerpwedstrijd voor jonge beginnende ontwerpers tot 35 jaar, studenten design van verschillende opleidingen binnen én buiten Overijssel en studenten van ARTEZ. Zij werden als deelnemers uitgedaagd bestaande erfgoedmotieven te gebruiken in commercieel toepasbare en hedendaagse verleidende ontwerpen. Studenten en jonge ontwerpers krijgen met de Erfgoed Design Award de mogelijkheid om zelfstandig aan hun portfolio te werken en kennis te maken met opdrachtsituaties in de praktijk.

Deze zomer bepaalde de jury welke drie ontwerpen doorgingen naar de finale. De genomineerden kregen de gelegenheid hun ontwerp uit te werken tot een model of prototype. Hiervoor was een bedrag van €1.000,- euro per genomineerd ontwerp gereserveerd. De genomineerde ontwerpen werden deze maand geëxposeerd in museum Twentse Welle. Vanavond werd daar de prijs uitgereikt aan de winnares. De ontwerpen zijn nog tot zondag te bekijken.

dinsdag 22 november 2011

Regionale uitgaven 2011-17

Rubriek met aanschafinformaties voor collectioneurs/collectievormers in de bibliotheken van Overijssel, maar uiteraard ook voor iedere belangstellende.
Ga voor bestellingen (bibliotheken) naar Bicat Wise – Titels – Besteladministratie – Kies voor IAI’s – Week 2011-47

IAI’s 2011-17

Moord en doodslag in Twente 1946-2010 : 65 naoorlogse jaren in kaart / Willem Visscher. - Bathmen : PerTekst Beheer, 2011. - 542 p. – ISBN 9789081480000. - € 25,-



Op 544 pagina’s worden alle 246 moorden en gevallen van doodslag die na de Tweede Wereldoorlog in Twente plaatsvonden uitvoerig beschreven door de onlangs overleden oud-rechercheur Willem Visscher. Zijn vrouw Gea maakte het werk af. Vijftien zaken bleven onopgelost, één van de drijfveren van de auteur om het boek te maken. Hij roept de lezer op ‘te spreken’ om alsnog tot oplossing van zaken te komen. Zie ook: Twentsche Courant Tubantia.

De dialecten van centraal-Salland : Raalte, Heino en Lemelerveld : klank- en vormleer / J.J. Spa. - Kampen : IJsselacademie, 2011. - 190 p. – ISBN 9789066972117. - € 19,95



Onderdeel van een serie uitgegeven door de IJsselacademie waarin de klank- en vormleer van de Sallandse en Noordwest Overijsselse dialecten wordt beschreven. In dit naslagwerk komen alle kenmerken en eigenaardigheden van het dialect van Raalte, Heino en Lemelerveld aan bod, evenals bijvoorbeeld typische lokale uitdrukkingen. Kijk ook hier.

Twentse almanak voor het jaar 2012. - 133e jrg. - Enschede : TwentseWelle, 2011. - 240 p. -
ISBN 9789071517273. - € 4,95



Waarin opgenomen het weer per maand, de liturgische kalender, een natuurkalender, het korten en lengen van de dagen, de opkomst en ondergang van de maan, de zons-en maansverduisteringen, de gemeenten, lokale en regionale organisaties.

Boekelosche Stoombleekerij 1888-1965; tovenaars met textiel / Bart Stuiver. - Stichting Historische Kring Boekelo Usselo Twekkelo, 2011. – 246 p. – ISBN 9789081755108. - € 17,90



De BSB was een beetje anders dan de textielbedrijven in de grote steden. Het personeel bestond uit boer’nleu uit Boekelo, wonend op een boerderijtje in de omgeving en Haaksbergernaren, die veelal het ongezonde werk deden. De bedrijfscultuur was gemoedelijker en patriarchaler dan elders in Twente. De blekerij werd gesticht ten behoeve van de textielbedrijven van de Van Heeks midden in een woestenij, maar niet ver van Enschede, en op een plek waar zowel het spoor als water (beken) aanwezig waren. Het bedrijf groeide uit tot een toonaangevende textielveredelaar, maar kon de concurrentie met lage lonen landen in de jaren zestig niet meer aan. Een uitgebreide, rijk geïllustreerde bedrijfsgeschiedenis, waarbij ook de maatschappelijke aspecten en de invloed op de bebouwde omgeving in en rond Boekelo aan bod komen.

100 jaar middenstand in Oldenzaal : familiebedrijven in beeld / Ben Siemerink en Henk Hesselink. - Denekamp : Boekwinkel Heinink, 2011. - 120 p. – ISBN 9789081590730. - € 25,95



Uitgave t.g.v. het honderdjarig jubileum van de RK Ondernemers Vereniging St. Clemens. Het boek verhaalt over het rijke roomse leven in de beginjaren tot de moeizame totstandkoming van de winkelcentra In den Vijfhoek en De Driehoek en bevat veel historische foto’s van winkelstraten uit de vroegere jaren.

Buiten de tijd / Hanneke van Schooten. - Nijmegen : Flanor, 2011. - 75 p. – ISBN 9789073202788. - € 19,50



De Almelose juriste Hanneke van Schooten heeft al meerdere bundels op haar naam staan en al diverse literaire prijzen gewonnen. De gedichten in deze bundel zijn geïnspireerd op het werk van Willem Brakman. Lees er hier meer over.

Paupers, padvinders en patjakkers / Geert Lammerink ; foto's Linda Overweg. - Amsterdam : Gopher, 2911. - 157 p. – ISBN 9789051797657. - € 19,95



Dit boek behoort eigenlijk niet tot de ‘regionalia’. Maar het gaat wel om een Oldenzaler, die na het afronden van zijn studie er even genoeg van heeft en zich wil bezinnen op wat hij met de rest van zijn leven wil. Hij besluit een jaar lang met zijn vriendin als rugzaktoerist door India, Nepal en Tibet te reizen. Kijk ook hier.

zondag 20 november 2011

Topografische kaart van 1849 (7): Zwolle en omgeving

Een van de meest bijzondere kaarten uit de Overijssel Collectie is de Topografische kaart van Overijssel, 1849, vervaardigd in opdracht van de provincie Overijssel. Door de systematische kartering door het Kadaster en triangulatie van Krayenhoff konden er toen voor het eerst kaarten op grote schaal gemaakt worden, die ook nog nauwkeurig waren. Deze kaart was de eerste kaart van Overijssel, waarop o.m. gedetailleerd grondgebruik en administratieve grenzen werden weergegeven. De kaart is in 32 katernen op linnen geplakt.
Deze kaart, die vrij zeldzaam is, verscheen zo'n tien jaar eerder dan de bekende Topografische Militaire Kaart.

Hieronder het katern met Zwolle en omgeving met daaronder het kaartgedeelte in detail.







In dezelfde tijd dat deze kaart tot stand kwam gaf A.J. van der Aa zijn Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden uit (1839-1851) met topografische beschrijvingen. Dit 13-delige woordenboek is tegenwoordig full-text op Google Books te vinden.
Van steden, dorpen en zelfs veel gehuchten, maar ook van rivieren en andere geografische namen is in dit naslagwerk een beschrijving te vinden, die de toenmalige situatie weergeeft. Enkele voorbeelden:
Zwolle
Mastenbroek

zaterdag 19 november 2011

Al 229 websites aangemeld voor Geschiedenis Online Prijs


Boven: Website van Historische Vereniging Hasselt won votig jaar in de categorie Historische verenigingen.

Ook dit jaar wordt de door het Historisch Nieuwsblad en Archieven.nl georganiseerde Geschiedenis Online Prijs uitgereikt aan de beste historische website van het afgelopen jaar. Kijk hier voor de winnaars in de jaren 2006-2010. Tot 15 december kunnen websites aangemeld worden.

Overijsselse websites
Op dit moment (19 november) zijn er al 229 aanmeldingen. Het loont de moeite eens te kijken welke websites erbij zitten. Je ontdekt verrassende sites. Er zijn (op het oog) zeven aanmeldingen uit Overijssel, te weten Historische Kring Wederden (Wierden), Heemkunde Borne, Arfgood Buurse, Oud Dalfsen, Landgoed Vollenhoven, HV Avereest, Erve Alferink (Haarle). Zeven op de 229 is niet veel….

Nu ook publieksprijs
In vergelijking met voorgaande jaren zijn er enkele veranderingen aangebracht. Voor het eerst is er een publieksprijs. Vanaf 15 december 2011 tot en met 10 februari 2012 kun je stemmen binnen halen voor de publieksprijs door je website te promoten en de bezoekers van jouw website op te roepen om te stemmen. Hiervoor kun je een banner downloaden. De 10 websites die de meeste stemmen hebben gekregen van het publiek worden op een nader te bepalen datum (half februari) uitgenodigd voor de prijsuitreiking.

Juryprijs
Een vakjury wijst ook een winnaar aan, een algemene winnaar en een winnaar in drie categorieën (voorheen vier). De nieuwe categorieën zijn: Archiefdiensten, Verenigingen en particulieren, Musea en Themasites.

maandag 14 november 2011

Netwerk Oorlogbronnen nieuwe portal Tweede Wereldoorlog



Op 10 november werd Netwerk Oorlogsbronnen gelanceerd, een portal voor bronnen van de Tweede Wereldoorlog. O.a. de Koninklijke Bibliotheek en het NIOD hebben hier samengewerkt. Op de website vooral verwijzingen naar originele documenten, zoals films, video's, kranten, tijdschriften etc. Lees er hier meer over.
De link naar het HCO werkt niet of verwijst naar de verkeerde webpagina’s. Dit is de goeie link.

Netwerk Oorlogsbronnen is niet het eerste portal over de Tweede Wereldoorlog. Zo bestaat er ook al Wegwijzer Archieven Wereldoorlog II. Op zijn blog bekritiseert Eric Hennekam de wildgroei op dit gebied en het gebrek aan samenwerking, wat tevens het vermorsen van subsidies tot gevolg heeft. En passant noemt hij een hele rits websites over WOII. Doe er uw voordeel mee en lees zijn blogpost.

zaterdag 12 november 2011

Twentse taalprijs voor Goaitsen van der Vliet

Goaitsen van der Vliet (59), Fries van geboorte, taalonderzoeker, uitgever, samensteller van het Dialexicon Twents (meer dan 50.000 trefwoorden) en bedenker en eerste conservator van de Twentse Taalbank werd afgelopen donderdag de Twentse Taalprijs toegekend. De uitreiking vindt plaats op 8 december.
De aanmoedigingsprijs gaat naar Martin ter Denge.


Goaitsen van der Vliet (rechts) en Martin ter Denge (foto: TwentseWelle)

De prijs wordt eens in de twee jaar uitgereikt. De winnaars vanaf 2001 toen de prijs voor het eerst werd uitgereikt:
2001: André Hottenhuis
2003: Herman Finkers
2005: Anne van der Meiden
2007: Revuegezelschap Boer’nleu
2009: Gerard Vaanholt

Deventer erfgoed op de kaart



De Stichting Industrieel Erfgoed Deventer heeft een prachtige digitale kaart van Deventer ontworpen met daarop veel informatie over industrieel en ander erfgoed. Door op een item te klikken verschijnt in een kader informatie over het onderwerp, voor zover aanwezig kun je (historische) foto’s bekijken, je kunt commentaar toevoegen en je kunt streetview inschakelen.

Tientallen bedrijven uit het verleden worden zo in beeld gebracht, evenals honderden monumenten. Liefhebbers van kaarten komen ook aan hun trekken, want stadsplattegronden uit verschillende periodes zijn op de website zichtbaar gemaakt en kunnen over elkaar gelegd worden.

donderdag 10 november 2011

Uitslag fotowedstrijd Wiki Loves Monuments

Voor de tweede keer werd de afgelopen maanden Wiki Loves Monuments, de fotowedstrijd die tot doel had het fotobestand op Wikipedia uit te breiden, speciaal met betrekking tot monumenten. Meer dan 13.700 foto’s werden ingezonden. Evenals vorig jaar koos de jury ook weer een beste foto uit. Zie hieronder:



Winnende foto van Harm Joris ten Napel
Jury: Een speelse foto, waar het monument gefotografeerd is in zijn dagelijkse dorpse sfeer: de kletsende buurmannen, de was aan de lijn en de vrouw die bij het geitenhok bezig is. Een foto waar je heel lang naar alle details kunt kijken, maar toch gaat je blik gelijk naar de in prachtig licht gedocumenteerde monumenten.

Kijk hier voor de overige foto’s uit de top 10.

dinsdag 8 november 2011

Regionale uitgaven 2011-16

Rubriek met aanschafinformaties voor collectioneurs/collectievormers in de bibliotheken van Overijssel, maar uiteraard ook voor iedere belangstellende.
Ga voor bestellingen (bibliotheken) naar Bicat Wise – Titels – Besteladministratie – Kies voor IAI’s – Week 2011-45

IAI’s 2011-16

Deze week ook een drietal boeken die niet gaan over een regionaal onderwerp, maar ons werden toegezonden met het verzoek ze onder de aandacht te brengen van Overijsselse bibliotheken. De auteurs zijn wel Overijsselaars. Deze boeken staan onder aan de lijst.

Onze dagen : herinneringen aan de Jodenvervolging / Coen Rood. – Amsterdam : Boom, 2011. 407 p. – ISBN 9789461055521. - € 24,90



De Joodse kleermaker Coen Rood overleefde een onwaarschijnlijk groot aantal werk- en concentratiekampen in Nederland, Duitsland en Polen. Zijn gedwongen tocht langs de kampen begon in april 1942 in Kamp Conrad bij Rouveen. Vele malen zag hij de dood in de ogen, maar hij overleefde op het nippertje. Direct na de bevrijding schreef hij zijn belevenissen op, waardoor zijn relaas niet lijdt aan de vertekening waaronder herinneringen van later datum vaak gebukt gaan. Coen Rood emigreerde in 1960 naar Texas. Vlak voor zijn dood – hij overleed op 1 oktober dit jaar – zijn de herinneringen in druk verschenen.

Moderne Devotie : terug naar de bron met Geert Grote en Thomas a Kempis / Mariska van Beusichem. – Zwolle : Waanders, 2011. – 128 p. – ISBN 9789461055521. - € 19,95



De Moderne Devotie is het belangrijkste wat Overijssel in geschiedkundig opzicht voortgebracht heeft. Een religieuze hervormingsbeweging, die zijn wortels had in Deventer (Geert Grote) en Zwolle (Thomas a Kempis). Volgelingen van Geert Grote stichtten de gemeenschappen van Broeders en Zusters des Gemenen Leven, Thomas a Kempis schreef ‘De navolging van Christus’, op de Bijbel na het meest vertaalde boek ter wereld en de kloosters van de Congregatie van Windesheim werden overal in West-Europa gesticht. Momenteel is er veel aandacht voor de Moderne Devotie middels tentoonstellingen en andere activiteiten in Zwolle. Dit boek gaat terug naar de bron: de Moderne Devotie en de IJsselstreek.

De Twentsche Courant: van underdog tot onafhankelijk dagblad / Klaas Goïnga. - Stichting Twentsche Courant Enschede, 2011. 112 p.



De Twentsche Courant werd al opgericht in 1844, de Twentsche Courant als dagblad was er vanaf 1945. Gedurende tientallen jaren na de Tweede Wereldoorlog kende Twente drie onafhankelijke dagbladen, waarbij de Twentsche Courant lange tijd het katholieke volksdeel bediende. De clerus had een grote vinger in de pap en gaf de richting van de krant aan. In de jaren zeventig ontwikkelde de TC zich tot een eigenwijze krant, die de strijd aanging met de grote concurrent Tubantia. Journalisten werkten in een amicale en informele sfeer en het personeelsverloop was gering. Maar de verschraling in het medialandschap was niet tegen te houden. Er ontstonden samenwerkingsverbanden, vervolgens een concentratie van redacties en uiteindelijk in de jaren negentig een totale fusie binnen het Wegener-concern. De auteur was zelf lange tijd redacteur van de krant en haalt, naast de geschiedschrijving van de krant, ook herinneringen en anekdotes op.

Noessellaand : verzamelde verhalen en gedichies / Willem van Noessel. – Nijverdal : Uutgeverieje ’n Boaken, 2011. – 180 p. – ISBN 9789076272009. - € 18,95



Willem van Noesel (pseudoniem van Willem Frederiks) schreef jarenlang elke week een stukje in het Twents Volksblad en later in het Rijssens Nieuwsblad. Deze bundel bevat een keus uit zijn gedichten en verhalen en is geïllustreerd met foto's die door hemzelf gemaakt zijn en schilderijen vervaardigd door zijn dochter Ping.


De geur van carbolineum : boerenschuren op erf en land / Lyde de Graaf. – Lochem : Lovink, 2011. – 144 p. – ISBN 9789070750008. - € 15,-



Mooi fotoboek over schuren/schuurtjes op het Twentse en Achterhoekse platteland. Twee jaar lang was fotografe Lyde de Graaf op zoek naar boerenschuurtjes, die in hun vaak schilderachtige verval uitnodigden om ze in hun omgeving en in detail vast te leggen.

Niet over een regionaal onderwerp:

Inzicht : ervaringen op mijn innerlijke weg in de jaren 2000 tot 2010 / Renske Wind-Wijma. – Soest : Boekscout, 2011. 162 p. – ISBN 9789461763488. - € 16,95
Zie hier

Glinsteringen na de storm / Anne Xea Fleur. – Uitgave in eigen beheer, 2011. – 114 p. – ISBN 9789081708913. – € 15,-
Zie hier

Koe met vleugels / Annet Jacobs ; met tek. van Petra Diepenbroek. - Diepenmaat Uitgeverij & Ontwerpbureau, 2011. – ISBN 9789078115540. - € 14,95
Zie hier

maandag 7 november 2011

Muziek uit het oosten (44): Harm Jan Wilbrink

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.


Geinspireerd door Cornelis Vreeswijk schreef de in Dedemsvaart geboren Harm Jan Wilbrink al vanaf zijn veertiende Nederlandstalige liedjes. Zijn enige nummer op Youtube werd geupload door de IJsselacademie en is een dialectnummer. Kijk hier voor zijn persoonlijke website.

zondag 6 november 2011

Topografische kaart van 1849 (6): Kampen en omgeving

Een van de meest bijzondere kaarten uit de Overijssel Collectie is de Topografische kaart van Overijssel, 1849, vervaardigd in opdracht van de provincie Overijssel. Door de systematische kartering door het Kadaster en triangulatie van Krayenhoff konden er toen voor het eerst kaarten op grote schaal gemaakt worden, die ook nog nauwkeurig waren. Deze kaart was de eerste kaart van Overijssel, waarop o.m. gedetailleerd grondgebruik en administratieve grenzen werden weergegeven. De kaart is in 32 katernen op linnen geplakt.
Deze kaart, die vrij zeldzaam is, verscheen zo'n tien jaar eerder dan de bekende Topografische Militaire Kaart.

Hieronder twee katernen met Kampen en omgeving.



In dezelfde tijd dat deze kaart tot stand kwam gaf A.J. van der Aa zijn Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden uit (1839-1851) met topografische beschrijvingen. Dit 13-delige woordenboek is tegenwoordig full-text op Google Books te vinden.

Van steden, dorpen en zelfs veel gehuchten, maar ook van rivieren en andere geografische namen is in dit naslagwerk een beschrijving te vinden, die de toenmalige situatie weergeeft. Enkele voorbeelden:
Kampen
Grafhorst
Wilsum

woensdag 2 november 2011

Ik Jan Cremer 2.0



Het Letterkundig Meuusm presenteert met Ik Jan Cremer 2.0 zijn eerste online tentoonstelling. De expositie is niet alleen te zien op de eigen website, maar ook op de Facebook- en Hyvespagina van het museum. Gekozen is voor foto's uit de tijd waarin het roemruchte boek Ik Jan Cremer verscheen, afbeeldingen van kunstwerken gemaakt door Jan Cremer zelf, enkele pagina's van het manuscript, filmpjes die een tijdsbeeld geven én onlangs gemaakte filmpjes waarin Jules Deelder, Bart Chabot, Halbe Zijlstra en anderen vertellen hoe zij het boek hebben ervaren. Op Hyves kan iedereen meedoen met de Jij Jan Cremer-actie: maak je eigen poster en exposeer die desgewenst op Facebook én in het Letterkundig Museum. En voor 79 eurocent is een app met het originele manuscript van het boek te downloaden voor de iPad.
(Bron: Informatie Professional)

Zie ook blogpost 'Ik, Jan Cremer' verscheen 45 jaar geleden